Başarısızlık, her bireyin yaşadığı bir deneyimdir. Doğduğunuz günden beri aileniz, arkadaşlarınız, öğretmeniniz, iş arkadaşlarınız tarafından size yöneltilen beklentileri karşılamak yükümlüğünde kalmış ve bu yükümlülükleri yerine getirememiş olabilirsiniz. Veya kendinize koyduğunuz hedeflere ulaşamamayı başarısızlık olarak nitelendirebilirsiniz. Çeşitli sebepleri olan başarısızlık sizi umutsuzluğa ve öz güven azalmasına sürüklememeli, sebepleri irdelenmelidir. Örneğin müziğe yeteneği olmayan bir insanın müzik konusunda ‘başarısız’ olduğunu söylemek yanlıştır. Bir konuya yeteneğinizin olmaması veya önünüzdeki engeller sizi başarısız bir insan yapmaz.
Peki neden başarısız olunur?
Yetenek dışı alanlar: Eğer çaba gösterdiğiniz alanda yeteneğiniz yoksa kulvarınız dışında bir hedef koymuş olabilirsiniz. Tabiki çalışkanlık başarıya ulaşmada çok önemlidir. Fakat bazı alanlarda sadece belirli özelliklere sahip bireyler başarılı olabilir. Örneğin yüzme alanında kariyer sahibi olabilmek için istenen belirli bir vücut yapısı vardır. Bu yapıya sahip olmayan bireyin çalışkanlığı kendini ancak belirli bir noktaya kadar götürecektir.
Baskıcı ebeveynler: Aşırı kontrolcü, mükemmeliyetçi anne-babalar çocuklarına baskı uygular. Bu baskı altında yetişen çocuklar başarısız olmalarına sebep olan yoğun bir stresle karşı karşıyadır. Sürekli iyi not alma kaygısı, yetişkinlikte iyi bir kariyer sahibi olma kaygısına dönüşecektir.
Psikolojik sebepler: Öğrenme güçlüğü, dikkat eksikliği, hiperaktivite gibi psikolojik etkenler bireyin hayatını olumsuz etkileyerek çalışma kalitesini düşürmekte, bu yüzden başarısızlığa sebep olmaktadır. Bu etkenlerin ortadan kaldırılmadan kişinin kendini çalıştığı konuya odaklaması güç olacaktır.
Öz disiplin eksikliği: Çalışmaya başlamak bu çabayı sürdürmek, plan yapmak, hedefe doğru aşama kaydetmek öz disiplin gerektiren aktivitelerdir. Çalışma, plan yapma becerilerini kazanamamış ve geliştirememiş bireylerin taşıdıkları kontrol eksikliği onları başarısız olmaya itmektedir.
Bu faktörlere ek olarak başarısızlığa sebep olan birçok etken olabilir. Herhangi bir sebepten başarısız olan bazı bireyler umutsuzluğa kapılmakta, bu başarısızlığı hayatının diğer alanlarına genelleyebilmektedir. Sınavına yeterince çalışmadığı için sınavı geçemeyen kişi kendini ‘aptal, yetersiz, beceriksiz’ olarak görmeye başlarsa özgüvenini ciddi anlamda zedeleyebilir. Kazanılmış başarısızlık sendromu kişilerin kendi başarısızlık döngülerini yaratmaları, bir anlamda kendi kendilerini sabote etmeleri anlamına gelmektedir. Depresyona da sebep olabilen kazanılmış başarısızlık sendromu ancak başarısızlığın doğru sebeplerle ilişkilendirilmesi ve bu sebepler üzerine çalışmayla aşılabilir. Varmak istediğiniz hedef yolundaki sizi olumsuz etkenleri tanıyın, ortadan kaldırın ve çalışmaya devam edin.
Başarısızlık,yeniden ve daha zekice başlama fırsatından başka bir şey değildir. Henry Ford