Önümüz kış ve saatlerin artık ileri alınmaması ile birlikte birçoğumuz karanlık sabahlara uyanıyoruz. Bir kesim bu durumdan şikayetçi değilken bu durum bazılarımızı daha fazla etkiliyor olabilir. Çünkü bazı insanlar güneş ışığından daha az faydalandıklarında vücutlarındaki düşük melatonin ve serotonin seviyesi sebebiyle yağmurlu ve karanlık günlerde kendileri yorgun, mutsuz ve enerjisiz hissetmeye daha meyilliler. Bunun sonucu da kilo alımı ve uyku bozukluğu gibi problemlere yol açabiliyor.
Vücudunuzun günlük biyolojik bir ritmi var, bu ritim de çoğunlukla gün ışığından faydalandığımız süreçle alakalı. Bu ritim bozulduğunda ya da güneş ışığından faydalandığınız süre dengesiz bir hale gelince bu sizin ruhsal durumunuzu etkileyebiliyor ve etki yoğun biçimde olduğu zaman; kilo kaybı, uykusuzluk, mutsuzluk uzun süreli ortaya çıktığında “mevsimsel kış depresyonu” denilen probleme dönebiliyor. Bunun da temel sebebi melatonin dediğimiz hormon. Bu hormon alacakaranlıktan sonra kendinizi huzursuz ve uyuşmuş gibi hissetmenize sebep olabiliyor. Kış depresyonunun belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
Artan uyku
Artan iştah, karbonhidrat istekleri
Kilo almak
Sinirlilik
Kişilerarası zorluklar (özellikle reddetme hassasiyeti)
Kollarda veya bacaklarda ağır, sert bir his
Kış depresyonunu özellikle ışıktan daha az yararlanan kuzey ülkelerinde görülürken, saatlerdeki yeni değişiklikle ülkemiz için de risk faktörü olabilir. Danimarka’da yapılan bir araştırmaya göre ise genç yetişkin kesimin kış depresyonuna yakalanma riski daha yüksek çünkü ışık yoğunluğundan etkilenmeye daha meyilliler*. Kış depresyonun en öne çıkan tedavi yöntemi ise ışık terapisi olarak öne çıkıyor. Konu hakkında daha fazla araştırma yapabilirsiniz. Eğer belirtilerin sizde de olduğunu düşünüyorsanız da bir profesyonele danışmanızı öneririz.
Kaynaklar:
Dam, H., Jakobsen, K., & Mellerup, E. (1998). Prevalence of winter depression in Denmark. Acta Psychiatrica Scandinavica, 97(1), 1